چه طور به کاربران کمک کنیم که از محصولات ما به صورت راحتتر و بهتری استفاده کنند؟ فینتک، استارتاپ فینتکی، کسبوکار فینتک و هزاران اصطلاح دیگری که هر روز میشنویم به چه معناست؟ وقتی که میخواهیم محصولی را در حوزه فینتک توسعه دهیم، چه ارزشی را میخواهیم خلق کنیم؟ آیا فینتک میتواند در این مسیر به ما کمک کند؟
این سوالات و هزاران سوال دیگر مربوط به این حوزه، همواره ذهن افرادی را که میخواهند کسبوکاری را راهاندازی کنند یا الآن در حال هدایت آن هستند، مشغول کرده است. پاسخ به پرسش اول را میتوانیم نقطه آغاز یک کسبوکار فینتکی بدانیم. اهمیت کسبوکارهای فینتک از آنجایی مشخص میشود که شما با راهاندازی آن، تغییری مستقیم در زندگی مالی روزمره آدمها ایجاد میکنید.
فصل ۱
بخش اول: معرفی دوره
خب، اگر شما هم قصد راهاندازی یک کسبوکار فینتکی را دارید، چه ارزشی را خلق خواهید کرد که میتواند در بازار تفاوتی را ایجاد کند؟ در این زمینه باید با خودتان صادق باشید؛ چرا که با برداشتن قدمی اشتباه، هزینههای هنگفتی را به خودتان تحمیل خواهید کرد.
اگر صداقت کافی را در این زمینه داشته باشید، میتوانید رشد زیادی را در کمترین زمان ممکن تجربه کنید و از طرفی دیگر هم روی زندگی هر یک از کاربران خودتان تاثیر مستقیمی بگذارید. این تاثیر تا جایی پیش خواهد رفت که مردم میتوانند از محصولات شما بهصورت بهتر و آسانتری استفاده کنند و عملا یه بازی دو سر برد را آغاز کردهاید.
آکادمی دیجیپی با تولید مجموعهای از ویدئوهای آموزشی در حوزه فناوری مالی با عنوان «فینتک برای مدیران آینده»، میکوشد به توانمندسازی و آگاهی بخشی در این حوزه کمک کند و با انتقال تجربه و پاسخ به سوالاتی که در ذهن مدیران فینتکی شکل میگیرد، گامی برای توسعه تجربه و تخصص در این بردارد.
در قسمت اول از این سلسه ویدئوهای آموزشی، هومن امینی، مدیرعامل دیجیپی، از چالشهای راهاندازی کسبوکارها فینتکی صحبت میکند. در اپیزود اول مفاهیم اولیه و پرسشهای رایج مدیران فینتکی به بحث گذاشته میشود و در قسمتهای بعدی «امینی» به صورتی عمیقتر به چالشهای این حوزه میپردازد.
بخش دوم: بیزینس مدل
چگونه میتوان از کسبوکارهای فینتکی به پول رسید؟ انواع مدلهای درآمدی در این صنعت چگونه هستند؟ هرکدام از این مدلها چه نکات مثبت و منفی دارند؟
درست مانند دیگر صنایع که مدلهای درآمدی گوناگونی دارند، در کسبوکارهای فینتکی هم روشهای زیادی داریم که بتوانیم با استفاده از آنها به درآمدی که باید برسیم. بعضی از این مدلها شاید در نگاه اول مناسب بهنظر برسند، اما شما باید با در نظر گرفتن تمام جوانب شرکت خود و مدل کسبوکاری که میخواهید ارائه دهید، آن را انتخاب کنید.
در طول سالهایی که کسبوکارهای فینتکی راهاندازی شدهاند، شاهد پیدایش تعداد زیادی از آنها بودهایم که بعد از مدتی از بین رفتهاند. اصلیترین عاملی که باعث شده تا این شرکتها بعد از مدتی دیگر نتوانند به فعالیت خود ادامه دهند، انتخاب غلط مدل درآمدی بوده است.
بعضی از مدلهای درآمدی سود کم و پایداری را به شما میدهند، بعضی دیر به سود میرسند و بعضی دیگر هم نیاز به منابع مالی زیادی برای ادامه دادن دارند. شما باید کدامیک از آنها را انتخاب کنید؟
هومن امینی، مدیرعامل دیجیپی، در قسمت دوم از فصل اول ویدیوهای آموزشی آکادمی دیجیپی سراغ بیزینس مدلهای فینتکی رفته است و با بیان تجربیات خود از سالهای فعالیتش در این حوزه، به شما کمک خواهد کرد تا مدل کسبوکاری مناسبی را انتخاب کنید.
بخش سوم: انتخاب محصول
وقتی که میخواهیم وارد حوزه فینتک شویم، باید چه محصولی را انتخاب کنیم؟ چگونه باید آن را انتخاب کرد؟ چگونه باید فرایند انتخاب محصول را شروع کرد؟ سراغ انتخاب اقیانوس آبی برویم یا اقیانوس قرمز؟
این سوال، دقیقا همان نقطه آغازی انتخاب نوع محصول یا کسبوکاری است که میخواهید راهاندازی کنید. اقیانوس آبی، دقیقا همان جایی است که رقیبهای اندکی وجود دارند و شما برای انجام کارهای گوناگون فرصت دارید. در طرف دیگر هم ما اقیانوس قرمز را داریم که احتمالا میتوانید در آنها دریاچههای آبی را پیدا و در آنها فعالیت کنید.
این دریاچهها دقیقا همان خلاهایی هستند که هنوز خالی هستند و شما میتوانید سراغ استفاده از آنها بروید. Customer Base اقیانوسهای قرمز بسیار بهتر از اقیانوسهای آبی است و به همین دلیل هنوز هم فرصتهای خاص وجود دارند. اگر به این سوال پاسخ دهید، متوجه خواهید شد که میخواهید چه قسمتی از بازار را در اختیار بگیرید.
اولین چیزی که باید بعد از انتخاب زمین بازی به آن اهمیت دهید، زمان است. در اقیانوسهای قرمز فرصت کمی برای توسعه محصول خود دارید و اگر رقیبانتان به ماهیت محصولی که میخواهید به بازار عرضه کنید پی ببرند، احتمالا شما را به چالش خواهد کشید و این بازار را از چنگ شما خارج خواهد کرد؛ بنابراین فرصت توسعه بسیار اندکی خواهید داشت.
شاید در اقیانوسهای آبی فرصت زیادی در اختیار داشته باشید، اما استفاده بهینه از منابع مهمترین عنصری است که باید به آن توجه کنید.
هومن امینی، مدیرعامل دیجیپی، در قسمت سوم از فصل اول ویدیوهای آکادمی دیجیپی سراغ انتخاب محصول رفته است و به شما خواهد گفت که چگونه باید بهترین محصول را با توجه به امکاناتی که در اختیار دارید، انتخاب کنید.
بخش چهارم: تجربه ساختن یک شرکت پرداخت
شرکتهای فینتکی به چند دسته تقسیم میشوند؟ این شرکتها چه ویژگیهایی دارند؟ چه شرکتهای فینتکی در ایران داریم؟ آیا موفقیت چشمگیری داشتهاند؟
متعارفترین نوع شرکتهای فینتکی، شرکتهای پرداختی هستند و ما نمونههای زیادی از آنها را با نام PSP، پرداختیار یا استارتاپهایی از این دست دیدهایم. این سبک از ورود به بازار دقیقا همان ساختن دریاچه آبی در اقیانوس قرمزی است که در قسمت سوم به آن اشاره شد.
تقریبا تمام شرکتهای فینتکی که وارد بازار میشوند، تلاش میکنند تا اولین قدمهای خود را در مسیر ارائه خدمات پرداخت بردارند؛ اما چرا ساختن یک شرکت پرداخت سخت است و اکثر شرکتهایی که به این فضا وارد میشوند، شکست میخورند؟
شاید بتوان اولین پاسخ به این سوال را در قوانین گسترده و زیاد رگولاتوری در این زمینه پیدا کرد. شرکتهای پرداخت نسبتا قدیمی و شناخته شده هستند و مدل کسبوکاری واضحتری در مقایسه با دیگر حوزهها دارند. شرکتهای پرداخت در زمینه کاری خود نمیتوانند آنطور که باید سراغ ایجاد خلاقیت بروند؛ چرا که قوانین و چارچوبهای رگولاتوری در این حوزه قدیمیتر است و در زمان ورود به این اقیانوس قرمز باید بررسی کنید که آیا توانایی خلق ارزشهای جدیدی را دارید یا خیر.
بعضی از شرکتها برای ایجاد خلاقیت یا ارزشافزوده بیشتر در مقایسه با دیگر رقبای خود، سراغ ارائه خدماتی مانند بیمه، خرید اقساطی و… میروند؛ اما انجام این کارها توانسته شرکتهای این حوزه را به موفقیتهای چشمگیری برساند؟
هومن امینی، مدیرعامل دیجیپی، در چهارمین قسمت از فصل اول ویدیوهای آموزشی آکادمی دیجیپی سراغ بیان تجربیات و دانش خود در زمینه ایجاد یک شرکت پرداخت رفته است و به سوالات احتمالی شما پاسخ خواهد داد.
بخش پنجم: تجربه ساختن یک شرکت لندتک
برای ایجاد یک محصول لندتک باید چه کارهایی انجام داد؟ آیا باید هزینه زیادی برای ایجاد این محصول پرداخت کرد؟ ایجاد محصولات لندتک چه چالشهایی دارد؟ سراغ ایجاد محصولات زیادی برویم یا اینکه روی ایجاد یک محصول عالی تمرکز کنیم؟
در دنیا و مخصوصا ایران، تولید محصول لندتک هزینه زیادی دارد و به همین دلیل شرکتها باید بررسی کنند که آیا توانایی ادامه دادن مستمر را دارند یا خیر. شرکتهای بزرگ معمولا یک محصول اولیه و کوچک را تولید میکنند و پس از بررسیهای مورد نیاز، تصمیم میگیرند که آیا باید محصولشان را بزرگتر کنند یا اینکه کلا باید کنار گذاشته شود.
بنابراین میتوان گفت که قبل از ورود به بازار محصولات لندتک، حتما مطمئن شوید که محصول شما مزیت رقابتی بالایی دارد؛ چرا که فرایند سرمایهگذاری طولانی برای ایجاد محصول رقابتی خواهید داشت.
پس از آنکه تصمیم گرفتید که وارد حوزه لندتک شوید، باید مشخص کنید که آیا میخواهید سراغ تولید محصولات متنوع بروید یا اینکه تمرکز خود را روی یک محصول عالی بگذارید. درست مانند دیگر زمینههای فینتک، نمونههای موفقی برای هر دو حوزه وجود دارد که میتوانند برای شما الگوی مناسبی باشند.
هومن امینی، مدیرعامل دیجیپی، در آخرین قسمت از فصل اول ویدیوهای آموزشی آکادمی دیجیپی سراغ تجربه خود از اولین روزهای شکلگیری دیجیپی رفته است و با بیان آنها به بسیاری از سوالات شما پاسخ خواهد داد.
فصل ۲
بخش اول: ماهیت و دستهبندیهای فینتک
برای ورود به حوزه فینتک و لندتک، داشتن دانش اولیه اصل مهمی است که به ما کمک میکند تا قدمهای باثبات و بهتری در این صنعت برداریم. اینکه فینتک چیست؟ چه ویژگیهایی دارد؟ دستهبندیهای مختلف حوزه فینتک چیست و چه خدماتی توسط شرکتهای فینتکی ارائه میشود؟
پدرام نجفی در قسمت اول فصل دوم آکادمی دیجیپی قرار است درباره ماهیت و دستهبندیهای مختلف فینتک صحبت کند و به شرح جزئیات این حوزه بپردازد تا به دانش اولیهای درباره کسبوکارهای فینتکی برسید.
بخش دوم: قوانین و مقررات وضعشده در فینتک
اولین نشانههای ظهور فینتک در ایران به عابربانکها بازمیگردد؛ از گذشته تا به امروز ما با استفاده از عابربانکها وجه نقد دریافت میکنیم و عملیات مختلفی مثل کارت به کارت را انجام میدهیم. اما رفتهرفته، فینتک راه خودش را جدا کرد و توانست بهعنوان یک صنعت مستقل در ایران فعالیت کند.
پدرام نجفی در این قسمت از فصل دوم آکادمی دیجیپی قرار است درباره کاربرانِ شرکتهای فینتکی صحبت کند؛ اینکه خدمات ارائهشده توسط شرکتهای فینتکی برای چه اشخاصی مفید است و در ادامه، چه قوانین و مقرراتی حول محور این شرکتها در ایران وضع شده و چه محدودیتهایی در اینباره وجود دارد؟
بخش سوم: ارزشهای ارائه شده شرکتهای لندتک
در گذشته برای اینکه بتوانید وام بگیرید، باید یک فرایند بسیار سخت و پیچیده که عموماً سلیقهای هم بود را پشت سر میگذاشتید و با دریایی از شاید و اما و اگر، در نهایت احتمالا میتوانستید وامی را از بانک طلب کنید. اما با ظهور لندتک، فرایند دریافت وام از بانکهای مختلف سادهتر شد و فرایند مشخصتری پیدا کرد.
در آخرین قسمت از فصل دوم آکادمی دیجیپی، پدرام نجفی قرار است درباره صنعت لندتک و وامدهی بهشیوههای نوین صحبت کند و ارزشی که لندتک در فرایند وام گرفتن خلق کرده است را شرح دهد.
فصل ۳
بخش اول: کیف پول دیجیتال و ویژگیهای آن
کیف پولهای دیجیتال در چند سال گذشته محبوبیت بسیار زیادی میان سرویسهای بانکداری مختلف پیدا کردهاند و هر کدام به نحوی برای مدیریت پول و ارائه خدمات و ویژگیهایی طراحی شدهاند.
در اولین قسمت از فصل سوم آکادمی دیجیپی، وحید اعلمی آل آقا، مدیر ارشد کسبوکار پرداخت دیجیپی، توضیحات جزئی و کاملی درباره کیف پول دیجیتال و توسعه آن در تیم دیجیپی ارائه میدهد و درباره مفاهیمی مثل درگاه پرداخت یکپارچه صحبت میکند.
بخش دوم: پرداختها، از گذشته تا به امروز
با رشد شرکتهای فینتکی، بانکها برای اینکه بتوانند رقابتپذیر باقی بمانند به سمت توسعه محصولات فینتکی خودشان حرکت کردند تا به این شکل، ارزشی در جامعه خلق شود و فرایند پرداخت آسانتر و در دسترستر از قبل در اختیار کاربران قرار بگیرد.
در دومین قسمت از فصل سوم آکادمی دیجیپی، مدیر ارشد کسبوکار پرداخت دیجیپی، وحید اعلمی آل آقا درباره تأثیر شرکتهای فینتکی و فعالان این حوزه روی عملکرد سیستم بانکداری سنتی صحبت میکند و به بررسی تفاوت عملکرد پرداختها در گذشته و امروز میپردازد.
بخش سوم: فینتکهای حوزه پرداخت
در پیشرفتهای فناوریای که در اطرافمان میبینیم، از گوشیهای هوشمندی که هر سال قابلیتهای جدیدی به خودشان اضافه میکنند تا سیستمعاملهای نوظهور و ارائهدهندگان بانکداری نوین، میل به استفاده از پرداختهای فینتکی روزبهروز افزایش پیدا میکند.
فینتک جنبههای مختلفی را شامل میشود که یکی از این جنبهها، بخش پرداختهای بین بانکی است. در آخرین قسمت از فصل سوم آکادمی دیجیپی، وحید اعلمی آل آقا، مدیر ارشد کسبوکار پرداخت دیجیپی قرار است بیشتر به فینتکهای حوزه پرداخت بپردازد و پس از بیان تعاریف اولیه فینتک، به بررسی نحوه پرداخت و قابلیتهایی که این حوزه در اختیار کاربران قرار میدهد، صحبت کند.
فصل ۴
بخش اول: نقش تیمِ مالی در کسبوکار
تیمهای مالی کسبوکارها و شرکتهای کوچک و بزرگ، وظایف مختلفی را برعهده دارند؛ از ارائه صورتهای مالی گرفته تا تحلیل دادهها و مدیریت داراییهای شرکتها. این وظایف تعاریف و مفاهیم مختلفی را در بر میگیرد که برای خیلی از ما آشنا نیست.
در فصل چهارم آکادمی دیجیپی، علیرضا قاسمی مدیر کل مالی دیجیکالا درباره قرار است به شرح مفاهیم اولیه مالی در کسبوکارها اشاره کند و اطلاعاتی کامل و جامع از این حوزه به افرادی که دانشی کامل ندارند، ارائه دهد.
بخش دوم: مفروضات و اصول مالی
گزارشهای مالی یکی از مهمترین وظایفی است که واحدهای مالی کسبوکارها و شرکتها برعهده دارند و در بازههای زمانی مشخص، آن را در اختیار مدیرعاملها قرار میدهند تا درباره ساز و کار کسبوکار و وضعیت مالی شرکت اطلاعاتی کسب کنند و در اختیار نهادهای بیرون از سازمان مثل اداره مالیات قرار دهند.
تهیه گزارشهای مالی و ارتباط میان واحدهای مالی مختلف در کسبوکار، نیازمند دانش درباره مفاهیم اولیهای مثل مفروضات مالی و اصول مالی است که به ما کمک میکند تا این گزارشها را به شکلی دقیقتر ارائه دهیم. در دومین قسمت از فصل چهارم آکادمی دیجیپی، علیرضا قاسمی، مدیر کل مالی دیجیکالا درباره چهار فرض و اصل مالی برای تهیه گزارشها صحبت میکند و به شرح هر کدام میپردازد.
فصل ۵
بخش اول: صورتهای مالی
هر کسبوکاری برای اینکه بتواند مدیریت مالی خوبی داشته باشد، در ابتدا باید درباره مفاهیم مالیای که با آنها سروکار دارد، آشنا باشد. عموماً تیمهای حسابداری شرکتهای مختلف در حوزه ارائه صورتهای مالی و جزئیات آنها در فعالیتهای اقتصادی یک سازمان نقشهای مهمی را ایفا میکنند. با این حال داشتن دانش اولیه درباره صورتهای مالی و مفاهیم مرتبط با آن به ما کمک میکند تا داراییهای کسبوکارمان را بهتر مدیریت کنیم.
در قسمت اول از فصل پنجم آکادمی دیجیپی، وحید مظاهریفر، مدیر بخش تحلیل و برنامهریزی مالی دیجیکالا درباره صورتهای مالی و نحوه ارائه آنها در فعالیتهای اقتصادی یک سازمان صحبت میکند و به جزئیات این بخش از کسبوکارهای نوین و امروزی میپردازد.
بخش دوم: صورت مالی سود و زیان
بسیاری از کسبوکارهای نوین و امروزی برای اینکه بتوانند درباره داراییها و بدهیهای خودشان اطلاعاتی کسب کنند و ببینند که شرکت در طول یک بازه زمانی مشخص، روند صعودی یا نزولیای را در پیش داشته، از صورت مالی سود و زیان که بسیاری آن را با عنوان Profit Loss میشناسند، استفاده میکنند. اما این صورت مالی چیست و چه ویژگیهایی دارد و چگونه میتوان آن را در سیستم مالی شرکتها گنجاند؟
در دومین قسمت از فصل پنجم آکادمی دیجیپی، وحید مظاهریفر، مدیر بخش تحلیل و برنامهریزی مالی دیجیکالا بهشکل کامل درباره صورت مالی سود و زیان و ویژگیهای آن به صحبت میکند.
فصل ۶
بخش اول: مدیریت مالی و زیرشاخههای آن
اقدامات مختلفی مثل سرمایهگذاری، صرف داراییهای مخلتف برای رسیدن به اهداف سازمانی متفاوت و تحلیلهای مالی درون یک سازمان را تحت عنوان Finance میشناسیم؛ مفهومی که زیرشاخههای زیادی را در بر میگیرد و برای حفظ و بقای سازمان لازم است.
در اولین قسمت از فصل ششم آکادمی دیجیپی، جواد نجفی، معاون مالی گروه دیجیکالا درباره واژه Finance و مفاهیم و زیرشاخههای آن صحبت میکند و نقش تکنولوژی در تعاملات مالی امروزی را شرح میدهد.
بخش دوم: برنامهریزی مالی در فینتک
در سالهای اخیر و با رشد و پیشرفت تکنولوژی، کسبوکارهای فینتکی تراکنشها و نقل و انتقالات مالی را وارد مرحله جدیدی کردهاند که این موضوع واحدهای مالی کسبوکارها را هم دستخوش تغییرات بزرگی کرده است. اما چگونه میتوان مطمئن شد که تمامی تراکنشها به شکلی کاملاً دقیق و درست ثبت میشود تا بتوان از آن در برنامهریزیهای مالی شرکتها استفاده کرد؟
جواد نجفی، معاون مالی گروه دیجیکالا در آخرین قسمت از فصل ششم آکادمی دیجیپی به این سوال پاسخ میدهد و درباره تغییراتی که فینتک در حوزه مالی بهوجود آورده، صحبت میکند.