این روش، به کاربران اجازه می‌دهد تا از دارایی‌های خود درآمد کسب کنند و به امنیت و پایداری شبکه‌های بلاک‌چینی نیز کمک می‌کند. این روش را می‌توان مشابه سپرده‌گذاری در بانک، اما با سوددهی بالاتر و وابسته به نوسانات بازار دانست.
در ادامه سری مقالات معرفی ارزهای دیجیتال، این بار قصد داریم به توضیح انواع روش‌های استیکینگ ارز دیجیتال و نحوه محاسبه سود در آن بپردازیم. با ما همراه باشید.
معرفی استیکینگ ارز دیجیتال
پیش‌از آشنایی با مفهوم استیکینگ بهتر است با مفهوم ارز دیجیتال آشنا شوید. ارز دیجیتال نوعی پول است که با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری میان کاربران مبادله می‌شود. ویژگی رمزنگاری‌شده بودن، آن را از پول‌های فیات مانند دلار متمایز کرده و از جعل و تقلب جلوگیری می‌کند.
استیکینگ ارز دیجیتال فرایندی است که در آن کاربران با نگهداری و قفل کردن دارایی‌های دیجیتال خود در یک کیف پول یا پلتفرم خاص، به امنیت و عملکرد شبکه بلاک‌چین کمک می‌کنند.
این روش که شباهت زیادی به سپرده‌گذاری در بانک دارد، به کاربران اجازه می‌دهد که علاوه بر مشارکت در تأیید تراکنش‌ها، پاداش‌هایی نیز به‌صورت ارز دیجیتال دریافت کنند.
میزان این پاداش‌ها به تعداد کوین‌های قفل‌شده بستگی دارد؛ هرچه مقدار بیش‌تری از کوین، استیک شود، سود بیش‌تری به دست می‌آید. از مهم‌ترین مزایای استیکینگ می‌توان به تأمین نقدینگی شبکه، کاهش مصرف انرژی و ایجاد درآمد اشاره کرد.
مزایای استیکینگ ارز دیجیتال
استیکینگ مزایای متعددی دارد که آن را به یک گزینه جذاب برای سرمایه‌گذاران تبدیل می‌کند. یکی از مهم‌ترین مزایای آن، ایجاد درآمد ثابت است؛ چراکه کاربران می‌توانند بدون نیاز به فعالیت روزانه، پاداش دریافت کنند.
علاوه‌بر این، استیکینگ باعث افزایش امنیت شبکه بلاک‌چین می‌شود؛ زیرا کاربران برای حفظ صحت و پایداری شبکه انگیزه دارند.
در استینگ، با تشویق کاربران به نگهداری دارایی‌های دیجیتال، نوسانات قیمت کاهش یافته و ثبات بیش‌تری در بازار ایجاد می‌شود. این روش، نسبت به روش‌های سنتی مانند اثبات کار، انرژی کم‌تری مصرف می‌کند و گزینه‌ای سازگارتر با محیط‌زیست محسوب می‌شود.
انواع روش‌های استیکینگ ارز دیجیتال
این فرایند، روش‌های متنوعی دارد و گاهی استثنائاتی در آن دیده می‌شود. شناخت این روش‌ها در تدوین یک استراتژی مناسب برای سرمایه‌گذاری، کمک قابل توجهی به شما می‌کند. در بخش ذیل انواع راه‌کارای استیکینگ را بررسی خواهیم کرد.
استیکینگ قفل‌شده (Locked Staking)
استیکینگ قفل‌شده یا ثابت، به فرآیند نگهداری ارز دیجیتال در یک کیف پول یا صرافی برای مدت‌زمان مشخص گفته می‌شود. بسیاری از صرافی‌ها این روش را برای توکن‌های مبتنی بر اثبات سهام (PoS) و برخی از توکن‌های دیگر ارائه می‌دهند.
در این روش، دارایی شما تا پایان دوره مشخص‌شده، قفل خواهد بود و امکان برداشت زودتر از موعد وجود ندارد. در برخی موارد با پرداخت جریمه‌ای می‌توان دارایی را زودتر خارج کرد.
اگر سرمایه‌گذار بلندمدت هستید، این روش یک گزینه مناسب برای شما است؛ چرا که مشابه استراتژی هولدینگ (HODLing)، کافی است دارایی خود را در کیف پول یا صرافی نگهداری کنید تا حداکثر سود ممکن را به دست آورید.
استیکینگ سرد (Cold Staking)
استیکینگ سرد مشابه استیکینگ قفل‌شده است؛ اما یک تفاوت اساسی دارد. در این روش، دارایی‌های شما به‌صورت آفلاین و در یک کیف پول سخت‌افزاری، بدون نیاز به صرافی یا کیف پول نرم‌افزاری ذخیره می‌شود.
در این نوع استیکینگ، اگر توکن‌های خود را از کیف پول سخت‌افزاری منتقل کنید، فرآیند استیکینگ به‌صورت خودکار متوقف شده و دیگر پاداشی دریافت نخواهید کرد. این روش به دلیل آفلاین بودن، امنیت بالاتری نسبت به روش‌های دیگر دارد، اما معمولاً برای مبالغ کم توصیه نمی‌شود.
استیکینگ منعطف (Flexible Staking)
در این روش، دارایی‌های شما مانند استیکینگ قفل‌شده برای پشتیبانی و تأمین امنیت بلاک‌چین در یک کیف پول یا صرافی ارز دیجیتال نگهداری می‌شود، اما تفاوت اصلی این است که دارایی‌ها قفل نمی‌شوند.
یعنی شما در هر لحظه می‌توانید ارزهای خود را معامله کرده یا بدون پرداخت جریمه، از حساب خود برداشت کنید. بااین‌حال، میزان سود حاصل از این روش، کم‌تر از استیکینگ قفل‌شده است.
سیوینگ یا پس‌انداز قفل‌شده (Locked Saving)
سیوینگ قفل‌شده ازنظر فرآیند کسب سود شباهت زیادی به استیکینگ دارد، اما یک تفاوت کلیدی میان این 2 قابل مشاهده است. در استیکینگ، کاربران با قفل کردن دارایی‌های خود به امنیت و پشتیبانی از شبکه کمک می‌کنند، درحالی‌که در سیوینگ قفل‌شده، دارایی‌ها به یک صرافی سپرده می‌شوند و در ازای تأمین نقدینگی برای استخرهای آن، سود دریافت می‌شود.
در اغلب موارد مدت‌زمان قفل شدن دارایی در این روش کم‌تر از استیکینگ ثابت است. سود حاصل از استیکینگ ثابت توسط بلاک‌چین تعیین می‌شود، درحالی‌که سود پرداختی در سیوینگ قفل‌شده را صرافی مشخص می‌کند. در این روش، می‌توان آن را مشابه وام دادن دارایی به صرافی در نظر گرفت.
سیوینگ یا پس‌انداز منعطف (Flexible Saving)
سیوینگ منعطف نیز عملکردی مشابه سیوینگ قفل‌شده دارد؛ با این تفاوت که کاربران می‌توانند هر زمان که بخواهند دارایی‌های خود را از صرافی خارج کنند. به‌دلیل نبود تعهد برای نگهداری دارایی، نرخ سود در سیوینگ منعطف، کم‌تر از سیوینگ قفل‌شده است.
دی‌فای استیکینگ (DeFi Staking)
استیکینگ در حوزه دی‌فای تفاوت‌هایی اساسی با روش‌های سنتی دارد. در روش‌های مرسوم، کاربران باید دارایی‌های خود را در پلتفرم‌های متمرکز استیک کنند؛ اما در دی‌فای استیکینگ، این فرآیند ازطریق پلتفرم‌های غیرمتمرکز انجام می‌شود.
یکی از مزایای این روش، امکان استیک کردن طیف گسترده‌تری از دارایی‌های دیجیتال است. با معرفی پروژه یرن فایننس (YFI)، مفهوم کشت سود در دی‌فای بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت و کاربران توانستند دارایی‌های رمزارزی خود را در این اکوسیستم استیک کنند.
در این روش، کاربران ازطریق قراردادهای هوشمند، دارایی‌های مختلفی ازجمله توکن‌های اثبات سهام را استیک کرده و با تأمین نقدینگی، سود دریافت می‌کنند. پس‌از برآورده شدن شرایط قرارداد هوشمند (مانند مدت‌زمان مشخص یا میزان سود تعیین‌شده)، دارایی‌ها به‌طور خودکار به کیف پول کاربر بازگردانده می‌شوند.
نحوه محاسبه سود در استیکینگ
محاسبه سود در استیکینگ ارزهای دیجیتال به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی‌توان آن را در یک فرمول ثابت خلاصه کرد. با توجه به وجود روش‌های مختلف استیکینگ و تنوع بلاک‌چین‌ها، شیوه‌های گوناگونی برای تعیین سود وجود دارد.
بااین‌حال، برخی عوامل در اکثر این روش‌ها ثابت بوده و صرافی‌ها یا شبکه‌های بلاک‌چینی براساس این پارامترها، الگوریتمی برای پرداخت سود تعیین می‌کنند. این عوامل شامل موارد ذیل است.
- میزان دارایی اختصاص‌یافته به شبکه توسط نود اعتبارسنج یا سپرده‌گذار
- مدت‌زمان استیک شدن دارایی توسط کاربر
- روش استیکینگ مورد استفاده
- حجم کل دارایی‌های استیک‌شده در شبکه
- نرخ تورم اقتصادی یا تورم رمزارز موردنظر
- ارزش بازار و قیمت فعلی رمزارز
در برخی بلاک‌چین‌ها، پاداش استیکینگ به‌صورت درصدی ثابت تعیین می‌شود. درواقع، این پاداش برای جبران تورم طراحی شده و میان اعتبارسنج‌ها و سپرده‌گذاران توزیع می‌شود. این مکانیزم تورمی، کاربران را تشویق می‌کند تا به‌جای نگه‌داشتن دارایی‌های خود در کیف پول، آن‌ها را استیک کرده و در ازای آن پاداش دلاری دریافت کنند.
انتخاب بهترین ارز دیجیتال برای استیکینگ
نخستین گام در استیکینگ، انتخاب ارز دیجیتالی مناسب است. در بخش ذیل به معرفی برخی از بهترین گزینه‌ها برای استیکینگ می‌پردازیم.
- اتریوم: با انتقال به مکانیزم اثبات سهام (PoS)، اتریوم به یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای استیکینگ تبدیل شده است.
- کاردانو: به‌دلیل رویکرد علمی و پایدار خود، شهرت بالایی دارد و بسیاری از متخصصان آینده‌ای روشن برای آن پیش‌بینی می‌کنند.
- پولکادات: این شبکه با امکان اتصال بلاک‌چین‌های مختلف، پتانسیل تبدیل‌شدن به اینترنت بلاک‌چین‌ها را دارد و یکی از گزینه‌های برتر برای استیکینگ محسوب می‌شود.
- سولانا: با سرعت پردازش بالا و کارمزدهای بسیار کم، یکی از موفق‌ترین پروژه‌های بلاک‌چینی محسوب می‌شود که رشد چشم‌گیری را تجربه کرده است.
نکات مهم در استیکینگ ارز دیجیتال
استیکینگ یکی از روش‌های هوشمندانه برای کسب سود از دارایی‌های دیجیتال است، اما برای به حداکثر رساندن سود و کاهش ریسک‌ها، لازم است به نکات کلیدی ذیل توجه فرمایید.
- نرخ بازدهی: برخی پلتفرم‌ها با نرخ بازدهی سالانه بالایی همراه هستند و به همان مقدار ریسک بالایی دارند. قبل‌از انتخاب، میزان ریسک را در نظر بگیرید.
- ارزهای ناشناخته: رمزارزهایی که وعده بازدهی بیش‌از 20درصد می‌دهند، در اغلب موارد پشتوانه محکمی ندارند و این احتمال وجود دارد که با کاهش قیمت روبه‌رو شوند.
- مدت قفل شدن: دوره‌های طولانی استیکینگ سرمایه، سود بیش‌تری دارند؛ اما ریسک افت قیمت کوین در این مدت را نیز نباید نادیده گرفت.
- امنیت پلتفرم: قبل‌از واریز دارایی یا اتصال کیف پول، از اعتبار و امنیت پلتفرم اطمینان حاصل کنید. انتخاب پلتفرم‌های معتبر برای جلوگیری از کلاهبرداری ضروری است.
- نوسانات قیمت: قبل‌از خرید و استیکینگ، لازم است تحلیل تکنیکال و فاندامنتال انجام دهید تا بهترین زمان ورود را انتخاب کنید.
- کارمزدها: برخی پلتفرم‌ها کارمزدهای بالایی دارند که بخش زیادی از سود شما را کاهش می‌دهد؛ بنابراین، قبل‌از شروع استیکینگ، هزینه‌های مربوطه را بررسی کنید.
جمع‌بندی
استیکینگ ارز دیجیتال یکی از روش‌های محبوب کسب درآمد در دنیای رمزارزها است که به کاربران اجازه می‌دهد با قفل کردن دارایی‌های خود، علاوه بر تأمین امنیت شبکه بلاک‌چین، پاداش دریافت کنند. این روش در انواع مختلفی ازجمله استیکینگ قفل‌شده، سرد، منعطف، دی‌فای و سیوینگ ارائه می‌شود که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
میزان سود استیکینگ به عواملی مانند مقدار دارایی استیک‌شده، مدت‌زمان قفل شدن و نوع شبکه بلاک‌چین بستگی دارد. ارزهای دیجیتالی مانند اتریوم، کاردانو و پولکادات از بهترین گزینه‌ها برای این روش هستند. استیکینگ به‌دلیل کاهش مصرف انرژی و ایجاد درآمد پایدار، گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود.
